Για πολλές γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, το ερώτημα αν πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του μαστού παραμένει αβέβαιο. Τώρα, μια νέα μελέτη από ερευνητές του UCLA Health Jonsson Comprehensive Cancer Center δείχνει ότι η τακτική διενέργεια μαστογραφίας μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη για γυναίκες άνω των 80 ετών.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Annals of Surgical Oncology, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες άνω των 80 ετών που υποβάλλονται σε τακτικές μαστογραφίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαγνωσθούν έγκαιρα με καρκίνο του μαστού, να χρειαστούν λιγότερο επιθετική θεραπεία και να ζήσουν περισσότερο.
«Όταν ο καρκίνος εντοπίζεται κατά τον προληπτικό έλεγχο, συχνά βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο», δήλωσε η Δρ Nimmi Kapoor, αναπληρώτρια καθηγήτρια χειρουργικής στο David Geffen School of Medicine του UCLA και κύρια συγγραφέας της μελέτης. «Σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση με τους πιο συνηθισμένους ορμονοευαίσθητους καρκίνους του μαστού, συχνά μπορούμε να παραλείψουμε τη βιοψία του φρουρού λεμφαδένα, τη χημειοθεραπεία και μερικές φορές ακόμη και την ακτινοθεραπεία. Ο προληπτικός έλεγχος είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε αυτή την εποχή της αποκλιμάκωσης, επειδή η έγκαιρη διάγνωση μας επιτρέπει να μειώσουμε με ασφάλεια την ένταση της θεραπείας, επιτυγχάνοντας παράλληλα εξαιρευικά αποτελέσματα», ανέφερε.
Ο αριθμός των ηλικιωμένων αυξάνεται τα τελευταία χρόνια και η ηλικία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού. Ως αποτέλεσμα, ο προσδιορισμός του πιο αποτελεσματικού τρόπου προληπτικού ελέγχου των ηλικιωμένων γυναικών αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία, όπως σημείωσαν οι ερευνητές. Ωστόσο, οι οδηγίες είναι περιορισμένες, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες και οι γιατροί τους να αισθάνονται αβεβαιότητα σχετικά με το πότε πρέπει να συνεχίσουν ή να σταματήσουν τις τακτικές μαστογραφίες. Ο προληπτικός έλεγχος σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας εγείρει επίσης ανησυχίες σχετικά με την υπερδιάγνωση, όταν ανιχνεύονται καρκίνοι που μπορεί να μην προκαλέσουν ποτέ προβλήματα, και τις σχετικές δαπάνες.
Με περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τα οφέλη της μαστογραφίας για γυναίκες άνω των 80 ετών, οι ερευνητές αποφάσισαν να συγκρίνουν τα αποτελέσματα μεταξύ εκείνων που συνέχισαν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο και εκείνων που δεν συνέχισαν.
Η ομάδα ανέλυσε τα ιατρικά αρχεία 174 γυναικών ηλικίας 80 ετών και άνω που διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού στο UCLA μεταξύ 2013 και 2020. Οι περισσότεροι καρκίνοι ήταν θετικοί στον υποδοχέα οιστρογόνων και αρνητικοί στον HER2 και ήταν κυρίως σταδίου 1 ή 2. Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: εκείνες που είχαν κάνει μαστογραφία εντός δύο ετών πριν από τη διάγνωσή τους (98 γυναίκες) και εκείνες που δεν είχαν κάνει (76 γυναίκες). Στη συνέχεια, συνέκριναν τα αποτελέσματα —συμπεριλαμβανομένου του σταδίου του καρκίνου κατά τη διάγνωση, της έντασης της θεραπείας και της συνολικής επιβίωσης— μεταξύ των δύο ομάδων.
Διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που δεν έκαναν τακτικά μαστογραφίες είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν όγκους σε προχωρημένο στάδιο, υψηλού βαθμού ή αισθητούς στην αφή. Οι γυναίκες που υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου, ενώ οι γυναίκες που δεν υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο μερικές φορές
Μετά από μέση παρακολούθηση 55 μηνών, διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο είχαν 55% χαμηλότερο κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου και 74% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο. Αυτά τα πλεονεκτήματα παρέμειναν ακόμη και μετά τη συνεκτίμηση της ηλικίας, του τύπου του όγκου και του εάν υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση.
Αν και τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, οι ερευνητές σημείωσαν ορισμένους περιορισμούς. Η μελέτη εξέτασε ιατρικά αρχεία και περιελάμβανε μόνο γυναίκες που τελικά διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού, οπότε δεν καταγράφει τα πιθανά μειονεκτήματα του προληπτικού ελέγχου, όπως ψευδώς θετικά αποτελέσματα, επιπλέον εξετάσεις ή το συναισθηματικό και οικονομικό άγχος για τις ασθενείς και τις οικογένειές τους. Απαιτούνται μεγαλύτερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα οφέλη των μαστογραφιών για τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και να διατυπωθούν σαφέστερες συστάσεις για τον προληπτικό έλεγχο.
Φωτογραφία: iStock