Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η επιγραφή στον σταθμό «Αγία Σοφία» του μετρό Θεσσαλονίκης, όπου οι λέξεις «Οθωμανικοί Χρόνοι» εμφανίζονται με ιδιαίτερα μεγάλη γραμματοσειρά,
υπερβαίνοντας σε μέγεθος ακόμα και την αναφορά στην «Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης 1912». Αυτή η επιλογή έχει χαρακτηριστεί ως προσβλητική από πολλούς κατοίκους και σχολιαστές, που υποστηρίζουν ότι παραβλέπει τη σημασία της τουρκοκρατίας ως περίοδο κατοχής και καταπίεσης.
Ζήτημα Ιστορικής Ακρίβειας και Πολιτικής Ευαισθησίας
Η συγκεκριμένη απόφαση σχεδιασμού έχει προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο ελήφθησαν υπόψη οι ιστορικές και πολιτικές ευαισθησίες της περιοχής. Η χρήση του όρου «Οθωμανικοί Χρόνοι» αντί της «Τουρκοκρατίας» θεωρείται από πολλούς ως μία προσπάθεια εξωραϊσμού της περιόδου. Επιπλέον, εγείρονται ανησυχίες ότι τέτοιες αναφορές μπορεί να χρησιμοποιηθούν από την Τουρκία για να ενισχύσουν τις διεκδικήσεις της, εντάσσοντας τη Θεσσαλονίκη στη ρητορική του νεο-οθωμανισμού.
Στρατηγική Εργαλειοποίηση του Παρελθόντος
Η Τουρκία, μέσα από δηλώσεις του Προέδρου Ερντογάν και άλλων αξιωματούχων, έχει επανειλημμένα εκφράσει την επιθυμία της να επαναπροσδιορίσει τα σύνορά της βάσει «συνόρων καρδιάς», στα οποία περιλαμβάνεται και η Θεσσαλονίκη. Ο νεο-οθωμανικός επεκτατισμός, που βασίζεται στο δόγμα του «στρατηγικού βάθους» του Νταβούτογλου, φαίνεται να βρίσκει συμβολική υποστήριξη σε τέτοιες επιγραφές.
Πιθανές Συνέπειες και Ευθύνες
Το θέμα αγγίζει ζητήματα διπλωματίας και πολιτιστικής κληρονομιάς. Πολλοί αναρωτιούνται αν υπήρξε συνεννόηση με το Υπουργείο Εξωτερικών και Πολιτισμού πριν την τοποθέτηση των επιγραφών. Υπάρχουν φωνές που θεωρούν ότι τέτοιες αναφορές δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, καθώς δεν τιμούν τη μνήμη των ανθρώπων που αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της πόλης.
Το Παράδειγμα της Τουρκίας και η Αντίφαση
Σε αντίθεση με την επιλογή του μετρό της Θεσσαλονίκης, στην Τουρκία δεν υπάρχει αντίστοιχη αναγνώριση του ελληνικού παρελθόντος σε πόλεις όπως η Σμύρνη και η Κωνσταντινούπολη. Η ιστορία παρουσιάζεται επιλεκτικά, ενισχύοντας την τουρκική ταυτότητα και αποσιωπώντας τις προγενέστερες περιόδους.
Συμπέρασμα
Η παρουσία της επιγραφής «Οθωμανικοί Χρόνοι» στον σταθμό «Αγία Σοφία» έχει ανοίξει μία μεγάλη συζήτηση γύρω από τη διαχείριση της ιστορικής μνήμης και την πολιτική διάσταση τέτοιων επιλογών. Η ανάγκη για προσεκτική και ευαίσθητη διαχείριση της ιστορίας είναι πιο επιτακτική από ποτέ, ιδίως σε μια περίοδο όπου η γεωπολιτική ρητορική παραμένει τεταμένη.
