Τα 2 ναυάγια, η μεγάλη ασφαλιστική απάτη των 77 εκατ. δολαρίων που ξεσκεπάστηκε και το βιβλίο Dead in The Water που περιγράφει τα μαύρα έργα και τις ημέρες του. Ο περιβόητος Βασίλης Βέργος, ο ξυλοδαρμός ενός δικηγόρου και οι απειλές σε μάρτυρες να αλλάξουν τις καταθέσεις τους. Το πλοίο που κόπηκε στην μέση και ο Κύπριος εφοπλιστής Χαράλαμπος Μανώλη με το πλούσιο νάτριο παρελθόν.
Αρκετοί ξέρουν τον Μάριο Ηλιόπουλο ως ιδιοκτήτη της εταιρείας ταχύπλοων Seajets που συνδέει τα λιμάνια της Αττικής με πολλά νησιά του Αιγαίου, συνέχεια της ακτοπλοϊκής (Πειραϊκές Γραμμές) που ξεκίνησε ο πατέρας του, Παναγιώτης, το 1990. Άλλοι τον ξέρουν εξαιτίας της μακράς πορείας του στον μηχανοκίνητο αθλητισμό, ως βραβευμένο οδηγό ράλι.
Λιγότεροι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι στο βιογραφικό του ως εφοπλιστής ποντοπόρων πλοίων έχει δύο ναυάγια, το ένα μάλιστα με θύματα τα 24 μέλη του πληρώματος. Ένα πλοίο σε αμερικανικές κυρώσεις. Και μία απόπειρα ασφαλιστικής απάτης η οποία, αν δεν είχε ξεσκεπαστεί, θα του είχε αποφέρει 77 εκατ. δολάρια.
Μια ιστορία του όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος αποτέλεσε αντικείμενο διεθνούς δημοσιογραφικής έρευνας που ήδη έγινε βιβλίο και δεν αποκλείεται να γυριστεί και τηλεοπτική σειρά.
Το βιβλίο Dead in The Water των Matthew Campbell και Kit Chellel, των δύο δημοσιογράφων που ασχολούνται επί χρόνια με τον Μάριο Ηλιόπουλο και ανέδειξαν με τα ρεπορτάζ τους στο Bloomberg την υπόθεση του τάνκερ Brillante Virtuoso ήδη από το 2017, εκδόθηκε το 2022 και εξιστορεί μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές απάτες που επιχειρήθηκαν στο χώρο της ναυτιλίας.
Τον Ιούλιο του 2011, το τάνκερ ιδιοκτησίας Μάριου Ηλιόπουλου είχε ξεκινήσει το δρομολόγιό του από την Ουκρανία με τελικό προορισμό την Κίνα. Έπλεε στον κόλπο του Άντεν, ανάμεσα στη Σομαλία και την Υεμένη, φορτωμένο με πετρέλαιο αξίας 100 εκατ. δολαρίων όταν δέχθηκε επίθεση από ενόπλους. Πριν αποβιβαστούν από το καράβι, έβαλαν φωτιά αφήνοντας το πλήρωμα αβοήθητο.
Το αρχικό αφήγημα, που στηρίχθηκε και στις μαρτυρίες του πληρώματος, ήταν πως το Brillante Virtuoso είχε πέσει θύμα Σομαλών πειρατών. Αλλά ήταν πολλά που δεν ταίριαζαν με αυτή την εκδοχή. Όπως για παράδειγμα: γιατί οι πειρατές έβαλαν φωτιά και δεν πήραν ως ομήρους το πλήρωμα και το πολύτιμο φορτίο, ώστε να ζητήσουν λύτρα, κατά τη συνήθη πρακτική τους;
Λίγες ημέρες μετά το περιστατικό, και αφού η διαχειρίστρια εταιρεία είχε ήδη ανακοινώσει ότι η φωτιά στο Brillante Virtuoso οφειλόταν σε ρουκέτα RPG που εκτόξευσαν πειρατές κατά του πλοίου, το τάνκερ επισκέφτηκε ένας έμπειρος πραγματογνώμονας, ο Βρετανός David Mockett.
Οι ασφαλιστικές εταιρείες του Λονδίνου, που είχαν ασφαλίσει το τάνκερ έναντι 77 εκατ. δολ., ανέθεσαν στον Mockett -που ζούσε επί χρόνια στο γειτονικό Άντεν της Υεμένης- να ερευνήσει τι είχε συμβεί ώστε, αν ίσχυαν οι ισχυρισμοί της εταιρείας, να προχωρήσουν οι διαδικασίες αποζημίωσης της.
Ο πραγματογνώμονας πρόλαβε να κάνει στο καμμένο πλοίο μια και μοναδική επίσκεψη. Διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε κανένα ίχνος που να μαρτυρά ότι το Brillante Virtuoso είχε δεχθεί ρουκέτα ή σφαίρες.
Ο Mockett ενημέρωσε για τα πρώτα του ευρήματα και λίγο μετά την επιθεώρηση στο πλοίο σκοτώθηκε σε έκρηξη βόμβας που είχε τοποθετηθεί κάτω από το αυτοκίνητό του. Οι Αρχές της Υεμένης απέδωσαν τη δολοφονία σε τρομοκρατικό χτύπημα, ωστόσο καμία οργάνωση δεν ανέλαβε την ευθύνη. Η υπόθεση παραμένει ανεξιχνίαστη.
Όταν η σύζυγος του πραγματογνώμονα, Cynthia Mockett, επικοινώνησε -μετά από προτροπή της αστυνομίας- με συνεργάτη του συζύγου της προκειμένου να της στείλει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για την τελευταία υπόθεση με την οποία είχε ασχοληθεί, ο νεαρός στην άλλη άκρη της γραμμής απάντησε: «Κυρία, ο φάκελος έχει κλαπεί».
Εξήγησε στη χήρα του Mockett ότι, τις ημέρες μετά τη δολοφονία του, κάποιος μπήκε στο γραφείο και πήρε το ημερολόγιο του δολοφονημένου πραγματογνώμονα και τον φάκελο του Brillante Virtuoso.
Η πενταετής δικαστική διαμάχη
Το 2014, τρία χρόνια μετά την καταστροφή του πλοίου, η πλευρά Ηλιόπουλου και η Τράπεζα Πειραιώς, που του είχε δανείσει τα χρήματα για την αγορά του τάνκερ, διεκδίκησαν δικαστικά από τις ασφαλιστικές εταιρείες την αποζημίωση για το κατεστραμμένο Brillante Virtuoso που είχε ήδη πουληθεί για σκραπ έναντι 700.000 δολαρίων. Το ποσό που διεκδικούσαν ήταν 77 εκατ. δολάρια.
Στην πορεία της δίκης, η πλευρά Ηλιόπουλου δεν συμμορφώθηκε με την εντολή του δικαστηρίου να προσκομίσει σημαντικά ηλεκτρονικά αρχεία σχετικά με το πλοίο, με τον εφοπλιστή να επικαλείται δικαιολογίες που δεν έπεισαν την έδρα.
Η συμπεριφορά του Μάριου Ηλιόπουλου κατά την κατάθεσή του, και η ανεπιτυχής απόπειρά του να εξηγήσει γιατί δεν μπορεί να προσκομίσει στο δικαστήριο τον επίμαχο σκληρό δίσκο, εξόργισε σε τέτοιο βαθμό τον δικαστή Julian Flaux που στην απόφασή του με ημερομηνία 10 Μαΐου 2016 χαρακτηρίζει τον Ηλιόπουλο «εξαιρετικά ανεπαρκή μάρτυρα».
«Υπεξέφευγε, δεν απαντούσε και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ήταν επιθετικός και απειλητικός. Γενικώς, σχημάτισα μια πολύ σαφή άποψη ότι σε μεγάλο βαθμό δεν έλεγε την αλήθεια», αναφέρει ο δικαστής. Με το που εξήλθε του δικαστηρίου, η αστυνομία του Σίτι του Λονδίνου συνέλαβε τον Έλληνα εφοπλιστή στο πλαίσιο ερευνών για διάπραξη ασφαλιστικής απάτης. Αφέθηκε ελεύθερος λίγη ώρα αργότερα πληρώνοντας εγγύηση.
Το αίτημα του Ηλιόπουλου για αποζημίωση απορρίφθηκε αλλά συνεχίστηκε η εκδίκαση του αιτήματος της Τράπεζας Πειραιώς να εισπράξει την ασφάλεια.
Τον Οκτώβριο του 2019, δικαστήριο του Λονδίνου δικαίωσε τις ασφαλιστικές εταιρείες, απαλάσσοντάς τες από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης για το τάνκερ.
Η απόφαση του δικαστηρίου, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του Solomon και του inside story, λέει ξεκάθαρα ότι τόσο ο πλοιοκτήτης, όσο και άτομο από την εταιρεία ρυμουλκών που περιέσωσε το πολύτιμο φορτίο του τάνκερ λαμβάνοντας μεγάλη αμοιβή, ήταν αυτοί που σκηνοθέτησαν με τη βοήθεια δύο μελών του πληρώματος την υποτιθέμενη πειρατεία και την πυρκαγιά στο Brillante Virtuoso.
Εκτός από το πλοίο αυτό καθεαυτό, ασφαλισμένο ήταν και το φορτίο του πετρελαίου που μετέφερε το Brillante Virtuoso αξίας 100 εκατ. δολαρίων.
Κατά τη συνήθη πρακτική στο χώρο της ναυτιλίας, οι εταιρείες που συμμετέχουν στη διάσωση των φορτίων πλοίων σε κίνδυνο παίρνουν ως αμοιβή μέρος της αξίας του φορτίου που καταφέρνουν να σώσουν. Στην περίπτωση του Brillante Virtuoso τη δουλειά ανέλαβε η Five Oceans Salvage με έδρα τον Πειραιά που υπέγραψε στις 6 Ιουνίου 2011 συμβόλαιο διάσωσης με τον Μάριο Ηλιόπουλο και ο υπεργολάβος της Five Oceans Salvage, η εταιρεία Poseidon Salvage συμφερόντων Βασίλη Βέργου με έδρα το Άντεν της Υεμένης.
Ήταν τα δύο σκάφη της Poseidon Salvage, το ρυμουλκό ΒΟΥΚΕΦΑΛΑΣ και το αντιρρυπαντικό ΠΟΣΕΙΔΩΝ IV, τα οποία βρέθηκαν σε χρόνο ρεκόρ στο σημείο, όπως επισημαίνει και η δικαστική απόφαση του 2019. Οι δύο εταιρείες, που συμμετείχαν στη διάσωση του φορτίου, έλαβαν ως αμοιβή για τη δουλειά τους αθροιστικά 34 εκατ. δολάρια.
Ο Βασίλης Βέργος, σύμφωνα με την απόφαση του 2019, ήταν ένα από τα κομβικά πρόσωπα που είχε βοηθήσει τον Μάριο Ηλιόπουλο στην ενορχήστρωση της πειρατείας και της καταστροφής του Brillante Virtuoso στις 6 Ιουνίου 2011.
Όπως διαβάζουμε στο βιβλίο «Dead in the Water», στην υπόθεση του Brillante Virtuoso υπήρξαν απειλές σε δύο μάρτυρες και ξυλοδαρμός ενός δικηγόρου.
Ένα μέλος του πληρώματος υποστήριξε ότι ο Μάριος Ηλιόπουλος τον απείλησε προσωπικά για να αλλάξει την κατάθεσή του αναφορικά με το τι είχε γίνει. Συγκεκριμένα, ο Α.Μ. είπε πως ο Ηλιόπουλος του ζήτησε «να μην πει τίποτα στον ανακριτή» και τον απείλησε πως «θα σκοτώσω εσένα και την οικογένειά σου αν τους πεις αυτά που ξέρεις για το τι συνέβη στο πλοίο».
Φόβους για την σωματική του ακεραιότητα του εξέφρασε στο δικαστήριο και ο Δ.Π., μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος, που την εποχή της σκηνοθετημένης πειρατείας δούλευε μαζί με τον Βέργο της Poseidon Salvage. Ο μάρτυρας «κατέθεσε ότι ο κ. Βέργος του είπε ότι ο κ. Ηλιόπουλος του είχε πει για “μια δουλειά να καταστρέψει ένα πλοίο για να πάρει την ασφάλεια” και ότι το βράδυ της 5ης Ιουλίου 2011 άκουσε τον κ. Βέργο να λέει στο πλήρωμα του ρυμουλκού διάσωσης, ΒΟΥΚΕΦΑΛΑΣ, ότι εκείνο το βράδυ δεν πρόκειται να κοιμηθούν. “Έχετε δουλειά να κάνετε”».
Ο Δ.Π. είχε αρχικά αρνηθεί να καταθέσει στη δίκη γιατί φοβόταν για τη ζωή του, αλλά αναγκάστηκε να καταθέσει με δικαστικη εντολή. Οι φόβοι του δεν ήταν αβάσιμοι.
Λίγο καιρό αφού οι ασφαλιστικές εταιρείες ενημέρωσαν δικαστήριο και αντιδίκους ότι έχει εμφανιστεί ένας σημαντικός μάρτυρας που γνωρίζει πράγματα από πρώτο χέρι, δέχθηκε κάποιους απρόσκλητους επισκέπτες στο χωριό της μητέρας του όπου είχε πάει επίσκεψη μαζί με την σύζυγο και τον τρίχρονο γιό τους.
Οι άγνωστοι άντρες έφτασαν με δύο οχήματα στο χωριό και παραφύλαγαν έξω από το σπίτι για αρκετή ώρα. Τελικά ο μάρτυρας φυγαδεύθηκε από ένοπλη ομάδα ιδιωτικής ασφάλειας.
Στο δικαστήριο, ο μάρτυρας κατέθεσε εξ αποστάσεως με βίντεοκλήση από άγνωστη τοποθεσία. Όταν ο δικηγόρος που εκπροσωπούσε την Τράπεζα Πειραιώς ρώτησε τον Δ.Π. γιατί δεν κατήγγειλε όσα είχε δει νωρίτερα, σε μια προσπάθεια να πλήξει την αξιοπιστία του, ο μάρτυρας σύμφωνα με το βιβλίο απάντησε ότι δεν είχε εμπιστοσύνη στις ελληνικές Αρχές και πως ο Μάριος Ηλιόπουλος είναι ένας «Έλληνας ολιγάρχης» με τεράστια επιρροή.
Στη συνέντευξη Τύπου για την αλλαγή ιδιοκτησίας στην ΑΕΚ, ο Μάριος Ηλιόπουλος τόνισε ότι η εταιρεία του, η SeaJets που ξεκίνησε πριν περίπου 35 χρόνια «σαν κάτι μικρό», σήμερα είναι «το μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής ακτοπλοΐας με δανεισμό σχεδόν μηδενικό».
Αυτός ο ισχυρισμός φαίνεται να μην ισχύει. Για παράδειγμα η JET PLAN SHIPPING CO (ελληνικό παράρτημα κυπριακής εταιρείας που διαχειρίζεται το ταχύπλοο Worldchampion Jet) και μέλος της κοινοπραξίας SEA JETS HIGH SPEED στις οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση 2023 που δημοσιεύτηκαν στις 27 Μαΐου 2024, αναφέρει ότι ο δανεισμός της (μη βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις) ανέρχεται στα 12,5 εκατ. ευρώ περίπου
Το 2011 ο εφοπλιστής αντιμετώπιζε σημαντικές οικονομικές δυσκολίες. Τον Αύγουστο του 2008, αγόρασε το Brillante Virtuoso έναντι 46 εκατ. δολ. με δάνειο από την Τράπεζα Πειραιώς. Το 2011, τρία χρόνια και δύο αναχρηματοδοτήσεις δανεισμού μετά, το χρέος είχε φτάσει σχεδόν τα 62 εκατ. δολάρια με τον εφοπλιστή να αθετεί την αποπληρωμή των δόσεων και την τράπεζα να του επιδίδει δύο σχετικές ειδοποίησεις τον Μάρτιο του ίδιου έτους.
Τον Απρίλιο, η τράπεζα ειδοποίησε «για τελευταία φορά» ότι σε περίπτωση μη πραγματοποίησης πληρωμών έως τις 3 Μαΐου 2011, η Τράπεζα «θα δικαιούται να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την εξασφάλιση όλων ή οποιωνδήποτε από τα δικαιώματά της και ένδικα μέσα βάσει της σύμβασης, του νόμου ή άλλως χωρίς περαιτέρω ειδοποίηση».
«Ο κ. Ηλιόπουλος είχε κίνητρο ώστε να θέλει να καταστραφεί το πλοίο από πυρκαγιά, ήτοι την υποβολή ενός δόλιου ισχυρισμού για την ολική απώλεια του πλοίου ύψους περίπου 77 εκατομμυρίων δολαρίων, ο οποίος, εάν επιτύγχανε, θα έλυνε τις σοβαρές οικονομικές δυσκολίες στις οποίες βρίσκονταν την περίοδο εκείνη ο ίδιος και οι εταιρείες του», αποφαίνεται ο δικαστής Nigel Teare στην απόφαση που είδαν Solomon και inside story. Όπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ το Inside Story.
Στο μεταξύ, κάποια στιγμή μετά το 2011 και την καταστροφή του Brillante, η Τράπεζα Πειραιώς πήρε απόφαση ότι δεν πρόκειται να αποπληρωθεί το χρέος προς αυτήν, έτσι του διέγραψε οφειλή ύψους άνω των 60 εκατ. δολαρίων.
Υποθέση ELLI και Iron Antonis
Το 2009, δύο χρόνια πριν το περιστατικό με το Brillante Virtuoso, ένα άλλο πλοίο ιδιοκτησίας του Μάριου Ηλιόπουλου, το τάνκερ M/V ELLI, είχε αντιμετωπίσει πρόβλημα ενώ έπλεε στον κόλπο του Άντεν εξαιτίας φωτιάς που ξέσπασε στο χώρο του ασυρμάτου. Κατά τη ρυμούλκησή του, το πλοίο κόπηκε στα δύο.
Οι συγγραφείς του βιβλίου Dead in the Water αναδεικνύουν ορισμένες συμπτώσεις με το συμβάν του Brillante Virtuoso:
α) το περιστατικό συνέβη στο ίδιο γεωγραφικό σημείο,
β) και αυτό το πλοίο ήταν ιδιοκτησίας Μάριου Ηλιόπουλου,
γ) οι δύο εταιρείες που έσπευσαν να βοηθήσουν στη διάσωση ήταν και πάλι η Poseidon Salvage και η Five Oceans Salvage,
δ) ο αρχιμηχανικός του ELLI ήταν ο ίδιος με αυτόν του Brillante Virtuoso, όπου σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου ήταν ένα εκ των δύο μελών που συμμετείχαν στη συνωμοσία για την καταστροφή του τάνκερ το 2011.
Σύμφωνα με το βιβλίο, οι εταιρείες που είχαν ασφαλίσει το ELLI απέρριψαν το αίτημα του Ηλιόπουλου για αποζημίωση με το σκεπτικό ότι «τα πλοία δεν σπάνε απλά στη μέση, σε ήρεμα νερά». Η διαφωνία οδηγήθηκε σε εξωδικαστικό συμβιβασμό και το ποσό που τελικά καταβλήθηκε είναι άγνωστο.
Το τάνκερ ELLI δεν είναι το μόνο ναυάγιο της οικογένειας Ηλιόπουλου. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1994, το φορτηγό πλοίο Iron Antonis βυθίστηκε στον νότιο Ατλαντικό, με αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο 3 Έλληνες και 21 αλλοδαποί ναυτικοί, μέλη του πληρώματος.
