Την κάλυψη μέρους των αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας, ειδικά κατά τη φάση ανασυγκρότησης της χώρας μετά την επίτευξη της όποιας ειρηνευτικής συμφωνίας, εξετάζει σύμφωνα με πληροφορίες η ΔΕΗ, με όπλο την ισχυρή της παρουσία στη ΝΑ Ευρώπη.
Στην ίδια λογική και στο πλαίσιο της επιτακτικής ανάγκης του Κιέβου για νέες υποδομές εντάσσονται και οι συζητήσεις που φαίνεται να έχει με την ουκρανική εταιρεία DTEK για από κοινού ανάπτυξη στη χώρα έργων αποθήκευσης ενέργειας.
Σε μια συγκυρία όπου οι υποδομές της Ουκρανίας υποφέρουν, και οι ανάγκες για εισαγωγές μεγαλώνουν, η ΔΕΗ τη βλέπει ως τη φυσική προέκταση και κατάληξη του βαλκανικού διαδρόμου πάνω στον οποίο κτίζει όλο και πιο ισχυρές θέσεις, με κλειδί τη Ρουμανία.
Τα στοιχεία για τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα το Μάρτιο, δείχνουν ότι το 42% του όγκου προήλθε από την Ουγγαρία, το 19% από τη Σλοβακία, το 18% από τη Πολωνία και το 16% από τη Ρουμανία, σύμφωνα με προ ημερών ανακοίνωση της ExPro Consulting. Σαν ποσότητα κυμάνθηκε στις 272 GWh (+11% έναντι του Φλεβάρη) και φυσικά είναι πολύ μικρή μπροστά στις ανάγκες που εκτιμάται ότι θα χρειαστεί η χώρα όταν θα ξεκινήσει η ανασυγκρότησή της.
Ο «ρουμανικός διάδρομος»
Σε μια τέτοια περίπτωση είναι προφανές ότι το ευρωπαικό δίκτυο θα αυξήσει την εξαγωγική δυναμικότητα προς τη χώρα που σήμερα κινείται στα 2,1 GW, καθώς οι ανάγκες της θα είναι πολλαπλάσιες και γείτονες, όπως η Ρουμανία, θα κληθούν να ανεβάσουν κατακόρυφα τις εξαγωγές τους.
Στο σκεπτικό αυτό εντάσσεται και ο πιο ενεργός ρόλος στον οποίο προσανατολίζεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες, να παίξει η ΔΕΗ πάνω στο βαλκανικό διάδρομο «Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας» εντάσσοντας στρατηγικά την Ουκρανία στο ευρύτερο κάδρο.
Στηρίζεται στη λογική ότι η ζήτηση για ενέργεια κατά τη φάση ανασυγκρότησης της χώρας θα είναι τεράστια, ότι μέρος της θα προέλθει από τη Ρουμανία, όπου το 2026 η ΔΕΗ θα έχει σε λειτουργία έργα 2 GW, (από τα περισσότερα στη περιοχή) και ότι η αναβαθμισμένη της παρουσία στη γείτονα, σημαίνει ότι μπορεί να έχει ρόλο για την επόμενη ημέρα της Ουκρανίας.
Στα στρατηγικά ανοίγματα του ομίλου στην Αν. Ευρώπη και στις ευρύτερες προοπτικές συνεργασίας με εταιρείες της περιοχής, αναφέρθηκε τη περασμένη Πέμπτη από το φόρουμ των Δελφών, ο πρώην υφυπουργός Ενέργειας και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ. Σε μια μάλιστα αποστροφή του λόγου του, μετέφερε τη προσωπική του εμπειρία από πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουκρανία, λέγοντας ότι η μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία της χώρας, η DTEK, ενδιαφέρεται να συνεργαστεί με τη ΔΕΗ. Στο θέμα επανήλθε ο ίδιος με συνέντευξή του στο mononews.gr, αναφέροντας ότι «υπάρχουν συζητήσεις της ουκρανικής DTEK με τη ΔΕΗ για να αναπτύξουν μαζί στην Ουκρανία, έργα αποθήκευση ενέργειας-μπαταρίες».
Το σκέλος των μπαταριών, του ρόλου τους για την ευστάθεια του δικτύου, και των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας είναι προφανώς τμήμα μιας ευρύτερης συζήτησης για το ρόλο που θα μπορούσε να παίξει ο ελληνικός όμιλος ως προς τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας.
Απαιτούνται επενδύσεις 30 δισ ευρώ
Στο επίκεντρο ωστόσο της υπόθεσης φαίνεται ότι βρίσκονται οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του βαλκανικού διαδρόμου, όπου η ΔΕΗ διεκδικεί σύμφωνα με πληροφορίες ένα πιο ενεργό ρόλο, ειδικά στη μετά πόλεμο εποχή της Ουκρανίας, με ό,τι άλλες συνέργειες μπορεί αυτό να έχει.
Τα προ ημερών στοιχεία που ανακοίνωσε το ουκρανικό υπουργείο Ενέργειας για τις ζημιές των υποδομών της χώρας δείχνουν ότι στα τρία μέχρι τώρα χρόνια από την εισβολή της Ρωσίας έχουν καταστραφεί περισσότερες από 63.000 εγκαταστάσεις. Μόνο πέρυσι τα χτυπήματα είχαν ως αποτέλεσμα να χαθεί παραγωγική ικανότητα περίπου 10 GW. Κατά την ουκρανική πλευρά, ένα 60% της πληγείσας παραγωγής έχει καταστεί εφικτό να αποκατασταθεί. Σε επίπεδο ζημιών μόνο στον ενεργειακό τομέα, η ουκρανική πλευρά τις υπολογίζει στα 93 δισ. δολάρια μέχρι τα τέλη του 2024.
Αν και τα νούμερα χρήζουν προφανώς αναθεώρησης, περυσινή έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), ανέφερε ότι το κόστος αποκατάστασης των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας θα απαιτήσει πάνω από 30 δισ δολάρια, καθώς κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, βρίσκονταν σε λειτουργία μόνο το 30% εκείνων που υπήρχαν στις αρχές του 2022, δηλαδή πριν την έναρξη του πολέμου.
Στις 28-29 Απριλίου η συνάντηση του «3SI»
Στο γεωπολιτικό αυτό παιχνίδι, ο ελληνικός όμιλος βλέπει να αναβαθμίζεται ο ρόλος του στη ΝΑ Ευρώπη, σενάρια που δεν είναι τωρινά και τα οποία είχαν συζητηθεί και πέρυσι τέτοια εποχή, πάλι με τον Τζ. Πάιατ, τότε υφυπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ σε συνάντηση που είχε μαζί του στην Ουάσινγκτον, ο CEO, Γ. Στάσσης.
Ήταν η περίοδος που ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε μετατοπίσει το αμερικανικό ενδιαφέρον στη θωράκιση της Αν.Ευρώπης απέναντι στη ρωσική επιρροή, ενώ η παρουσία του ελληνικού ομίλου σε μια διαδρομή που διασχίζει τρεις από τις συνολικά 13 χώρες της λεγόμενης «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών» (Βαλτική, Μαύρη Θάλασσα και Αδριατική) την αναβάθμιζε στα αμερικανικά μάτια.
Σημειωτέον ότι το επόμενο summit του «Three Seas Initiative», όπου συμμετέχει και η Ελλάδα, διεξάγεται σε δύο εβδομάδες, στις 28-29 Απριλίου, στη Βαρσοβία και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν θα υπάρξει αμερικανική παρουσία, όπως συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Σήμερα το αμερικανικό ενδιαφέρον πέφτει στο τερματισμό του πολέμου, αλλά παραμένει εστιασμένο στη ΝΑ Ευρώπη, τόσο για τις ευκαιρίες που διανοίγονται με την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, όσο και για δυνητικές συνεργασίες ευρωπαϊκών ομίλων με μεγάλους υπερατλαντικούς hyperscalers για mega data centers, όπως αυτό που δρομολογεί η ΔΕΗ στη Κοζάνη.
